მხატვრული ტექსტის სათაურის ნიშნობრივი სტატუსი და პოლიფუნქციობა
DOI:
https://doi.org/10.52340/atsu.2024.2.24.05საკვანძო სიტყვები:
მხატვრული ტექსტის სათაური, პოლიფუნქციობა, ნიშნობრივი სტატუსი, ინტერპრეტაცია, კლასიფიკაციაანოტაცია
სტატია განიხილავს სათაურის ცნებას, როგორც მხატვრული ნაწარმოების პირველ ნიშანს, რომელსაც ტექსტის შემადგენელ ყველა სხვა ერთეულზე მეტად გააჩნია პრაგმატიკული დატვირთვა, რაც სწორედ მისი კომუნიკაციური ბუნებით აიხსნება. სათაურის საშუალებით წინა პლანზეა წამოწეული არა მარტო ტექსტის საზრისი – ძირითადი კონცეპტი, რომელიც იმაზე უფრო მეტ ინფორმაციას შეიცავს ქვეტექსტურად, ვიდრე ეს ექსპლიციტური ფორმით არის მასში ენობრივად რეალიზებული, არამედ მკითხველთან მისი კომუნიკაციის უნიკალური უნარი. ავტორის ხედვა და მისი მხატვრულ–ესთეტიკური ინტენციები აღბეჭდილი და ფიქსირებულია სათაურში, რომელიც ერთგვარი ხიდია ავტორსა და მკითხველს შორის. სათაურის პოლიფუნქციობასთან დაკავშირებით უამრავი მოსაზრება არსებობს. სხვადასხვა მკვლევარი სათაურის ფუნქციების სხვადასხვანაირ კლასიფიკაციას გვთავაზობს. ჩვენ მიერ მოპოვებული სამეცნიერო ლიტერატურის კრიტიკულმა განზოგადებამ შესაძლებლობა მოგვცა სტატიის ფარგლებში სისტემაში მოგვეყვანა მხატვრულ სათაურთა ძირითადი ფუნქციური დანიშნულება.
წყაროები
ჯოხაძე, ლ. 2008. მხატვრული ტექსტი როგორც სტილისტურ-კონცეპტუალური სისტემა, გამომცემლობა თბილისი“ ,,ხირონი“.
Beaugrande, R. & W. Dressler. 1981. An Introduction to Text Linguistics. http://www.beaugrande.com/introductionto_text_linguistics.htm
Levin, H. 1977. „The Title as a Literary Genre”. Modern Language Review, 72(1977), xxiii-xxxvi.
Meyerovich, A. 2007. Title and Concept: The Case of Interrelation. Rehovot, Israel.
Genette, G. 1983. Narrative Discourse. An Essay in Method. Cornell University Press, Ithaca – N. Y.
Taha, I. 2000. “The Power of the Title Why Have You Left the Horse Alone”. Journal of Arabic and Islamic Studies, # 3, 2000: 66-83.
Taha, I. 2009. Semiotics of Literary Titling: Three Categories of Reference. Applied Semiotics, University of Haifa.
Fisher, J. 1984. Entitling //Critical Inquiry, 11(2), 1984: 286-298.